Το Χθε & το Σήμερα του sinema στην Δάφνη
Το Χθε & το Σήμερα του sinema στην Δάφνη
ΑΒΑΝΑ : ένας από τους παλαιότερους κινητογράφους στον Υμηττό που εδώ και πολλά χρόνια έχει γίνει πολυκατοικία.
ΑΘΗΝΑΪΣ : Μεταπολεμικός, χειμωνιάτικος, λαϊκος κινηματογράφος που λειτούργησε 21 χρόνια. Από το φθινόπωρο του 1948 μέχρι και την άνοιξη του 1969. Ήταν στις παρυφές του Νέου Κόσμου. Οι εφημερίδες έγραφαν άλλοτε Νέος Κόσμος άλλοτε Άγιος Ιωάννης/ Αγίου Ιωάννου κι άλλοτε (συνηθέστερα)Βουλιαγμένης.
Κείτονταν Βουλιαγμένης 107 ή 109. Ο βασικός άξονας του σινεμά ακολουθούσε τον άξονα του δρόμου, άρα η διάταξη του χώρου μη τυπική. Η οθόνη ήταν προς την Α/ΝΑ πλευρά κάθετη προς τη Βουλιαγμένης ενώ η καμπίνα προβολής ήταν προς την Αθήνα. Το σινεμά στάθηκε εξαιρετικός πόλος για τους κατοίκους Νέου Κόσμου, Αγιάννη, Γούβας Πρώτου Νεκροταφείου.
Ο Δημήτρης Λουδάρος, επικαλούμενος μαρτυρίες του πατέρα του, αναφέρει για το παρελθόν του χώρου: «Προπολεμικά στον ίδιο χώρο βρισκόταν το βαριετέ ‘Όασις’, στο οποίο είχανε γίνει και καλλιστεία και παλαιστικοί αγώνες. Καμπαφλής, Καρπόζηλος, Λαμπράκης και λοιποί. Αργότερα, όταν σκεπάστηκε και ξεκίνησε σα σινεμά πρωτοτραγούδησε, νεαρός ο Γιάννης Βογιατζής». Επιχειρηματίας στο ξεκίνημα ήταν ο Χρήστος Μανιάτης.
Μερικές ταινίες : «Ήρωες του Κασσίνο», «Ανθρώπινη κόλασις», «Ο τελευταίος των Μοϊκανών», «Γαλάζια ντάλια» (1948), «Κορίτσια διεφθαρμένα»,152 «Η πριγκίπισσα και το γκαρσόνι», «Τρεις σωματοφύλακες», «Μαρία Αντουανέττα», «Ο δρόμος των κολασμένων», «Φιέστα» (1949), «Κάπταιν Μπλουντ», «Σερενάτα στη Βιέννη», «Μια μεγάλη αγάπη», «Μανόν», «Μεγάλη αμαρτωλή», «Κόρη του Ποσειδώνος» (1950), «Το παιδί μου πρέπει να ζήση», «Ντίλλιγκερ», «Ο νόμος της μοίρας», «Ο όρκος του λιποτάκτη», «Η Πανδώρα και ο ιπτάμενος Ολλανδός», «Πόλεμοςσ τα Βαλκάνια» (1951), «Συγχώρεσέ με αγάπη μου», «Τρελλοί ερωτευμένοι», «Καραβάν», «Τα τανκς έρχονται», «Ταξιαρχία διαβόλων» (1952), «Η επέλασις των μαύρων αετών», «Ο κουρσάρος», «Τούρα, η θεάτης ζούγκλας», «Τιτανικός», «Η επιστροφή του Δον Καμίλλο» (1953), «Αιχμάλωτη των Μογγόλων», «Κέρινες μάσκες», «Ξανθή κατάσκοπος», «Δάκρυα βασιλίσσης», «Το κορίτσι του δωματίου 17» Ε. Ρόμπινσον, «Η μυστηριώδηςκυρία Χ» Μισέλ Μοργκάν, «Ανοιχτή θάλασσα» (1954), «Κβο βάντις» ιστορικό «Μαρία Μαγδαληνή» (Πάσχα), «Η παρείσακτη» δράμα Μαίη Ζέτερλιγκ, «Ο Αιγύπτιος», «Διακοπές στην Κολοπετινίτσα», «Μαλβαλάκα» δραμ. ακατάλ. Πακίτα Ρίκο (1955), «Ο χορός των νεκρών εραστών», «Το γεράκι των θαλασσών», «Οι άνδρες παντρεύονται τις μελαχροινές», «Η άγνωστος» (1956), «Ο δήμιος της Λίλλης», «Το παιδί και το δελφίνι», «Το διπλό έγκλημα του βάλτου», «Όσο αγαπούν οι άνθρωποι» (1957), «Οι 7 λόφοι της Ρώμης», «Μόνο για μια νύχτα», «Η Γερακίνα», «Κάθε εμπόδιο για καλό», «Ο Μιμίκος και η Μαίρη», «Μια ζωή την έχουμε», «Ο κλέφτης της Βενετίας» (1958), «Διακοπές στην Κολοπετινίτσα», «Η μουσίτσα» ελλην. Βουγιουκλάκη, «Το ξύλο βγήκε απ΄τον Παράδεισο», «Λεωφορείον ο πόθος» αισθημ., «Στουρνάρα 288» (1959), «Τρεις κούκλες κι εγώ» κωμ. Ηλιόπουλος «Μια τρύπα στο κεφάλι», «Αιγύπτιος», «Δημήτριος και Μεσσαλίνα» περιπ., «Ηρωική εξόρμησις» (1960), «Ήρθες αργά», «Φλογέρα και αίμα», «Μάγος της Βαγδάτης», «Χαραμοφάηδες», «Κορίτσια της Αθήνας» (1961), «Ζήτω η τρέλλα», «Το γλυκό πουλί τηςνειότης», «Έγκλημα μετά τα μεσάνυχτα», «Ο Κόμης Μοντεχρήστος», «Δυο γίγαντες συγκρούονται» (1962), «4 Βερσαλιέρηδες» (σικ), «Πόντιος Πιλάτος» θρησκευτικό (παίζεται, βεβαίως Πάσχα), «Δραπέται της κολάσεως», «Οι λεγεωνάριοι εξορμούν», «Ο ιππότης με τα 100 πρόσωπα» «Γερακίνα», «Βασίλισσα των κουρσάρων» (1963), «Είναι μεγάλος καημός», «Μπέκετ» Πήτερ Ο΄Τουλ, «Ο γελωτοποιός του βασιλέως», «Ο κατατρεγμένος της μοίρας» (1964), «Με πόνο και με δάκρυ» Ορ. Μακρής «Οι νέοι θέλουν να ζήσουν», «Γεύση από μέλι» + «Αμαρτωλά νειάτα», «Με πότισες φαρμάκι» ελλην. δράμα, «Τσαπάγιεφ» σοβ. (1965), «Καταφρονεμένοι», «Του χωρισμού ο πόνος», «Καταραμένοι», «Πότισες με δάκρυα την αγάπη μας» ελλην. δράμα (1966), «Ένας απένταρος λεφτάς», «Το μυστικό μιας μητέρας» ελλην. δράμα, «Φουσκοθαλασσιά», «Η οργήτων Βίκινγκς», «Ξεριζωμένη γενιά» (1967), «Καλώς ήρθε το δολλάριο», «Κατάρα είναι ο χωρισμός», «Κατηγορουμένη απολογήσου», «Τέντυ μπόυ αγάπη μου», «Ο τσαχπίνης», «Ο μπακαλόγατος», «Ο καταφερτζής» (1968), «Τόσα όνειρα στους δρόμους», «Η σφραγίδα του Θεού», «Κυνηγημένη προσφυγοπούλα», «Δάφνις και Χλόη», «Άδικη κατάρα», «Η ώρα της αλήθειας», «Με πόνο και με δάκρυα» και «Δυο γυναίκεςγια έναν άνδρα» (11 του Μάη, κύκνειο άσμα) (1969).
ΑΙΓΛΗ : Αρχικά θερινό κι αργότερα θερινό–χειμερινό σινεμά που άνοιγε πλάγια και πάνω. Βρισκόταν Ηπείρου και Ύδρας Γούβα, στο «τριεθνές» μεταξύ Αθήνας–Δάφνης–Υμηττού επί της οδού Ηπείρου 14 (από την πλευρά της Δάφνης). Η αμηχανία είναι εμφανής στις εφημερίδες που κατά περίπτωση το τοποθετούν άλλοτε στη Δάφνη, άλλοτε τον Υμηττό άλλοτε στη Γούβα κι άλλοτε στην οδό Βουλιαγμένης. Στάση και περιοχή Εικονοστάσι, τηλ. 9702725. Λειτούργησε από το 1962 – 1964 ως λαϊκό θερινό. Έκλεισε το 1965 και ξανάνοιξε το 1966 ως Α΄- Β΄προβολής και όλων των εποχών. Στα τελευταία της η «Αίγλη» ξανάγινε μόνο χειμερινή ωσότου έκλεισε το 1974. Την επόμενη χρονιά έγινε θέατρο (έπαιζε έργο του Μπάμπη Τσικληρόπουλου
Σύμφωνα με δηλώσεις κατοίκων της περιοχής, ιδιοκτήτης ήταν κάποιος κ. Βλασταράκος πρώην αστυνομικός. Αφού έκλεισε, το σινεμά έγινε κατά καιρούς θέατρο του Κώστα Καρά, αποθήκες χαρτικών, τυπογραφείο, νυχτερινό κέντρο όπου εμφανίστηκε δυο χρονιές ο Χριστοδουλόπουλος και άλλοι- μέχρι που το πήρε τη αλυσίδα σούπερ μάρκετ Λίντλ.
Ενδεικτικές ταινίες : «Θάλαμος εξοντώσεως», «Ο ατσίδας», «Ο Θύμιος τάχει 400», «Η κόρη του μαύρου κουρσάρου» (1962), θέατρο, «Παλληκαράκια της παντρειάς», «Τζαίημ ςΜποντ, Πράκτωρ 007 σε παγίδα», «Σμήνος 433», «Νόμος 4.000», «Ο γιος του Κάπταιν Μπλουντ», «Μικρή Αϊσέ» (1963), «Μια βδομάδα στον παράδεισο», «Η Παναγία των Παρισίων», «Τζέημς Μποντ Πράκτωρ 007 σε παγίδα», «Αντιός γκρίνγκο», «Αφοσίωση», «Το μεροκάματο του πόνου» Μακρής (1964), «Οι σφαίρες χορεύουν τα μεσάνυχτα», «Έρχονται οι Ρώσοι», «Οι ασυνείδητοι» ελλ., «Ο μεγάλος Μογγόλος», «Χριστίνα» ελλην., «Η γέφυρα του ποταμού Κβάι», «Ελ Γκρέκο» (1966), «Σκοτώστε τον Τζων Ρίνγκο», «Ο προδότης της ερήμου», «Ο γαμπρός μου ο δικηγόρος», «Όχι δάφνες για τους δολοφόνους», «Αντεπίθεσιςσ τη Βαρκελώνη», «Εκδίκησις μέχρι θανάτου», «30 πιστόλια για τον Ελ Ντιάμπλο», «Ενέδρα στο Ρίο Μπράβο», «Επιχείρησις καρέτ της ντάμας», «Ο μόδιστρος» (1967), «Ο καταζητούμενος», «Γιούμα θα πεθάνης», «Σαράζ», «Ο στρίγγλος που έγινε αρνάκι», «Όταν λες πως μ΄αγαπάς», «Μίσος για μίσος» (1968), «Ο γόης», «Οι 7 παράνομοι», «Αχόρταγοι στον έρωτα», «Τρεις τρελλοί για δέσιμο», «Οι μνηστήρες της Πηνελόπης», «Εχθρικός μάρτυς» (1969), «Ποτέ δεν θα ξαναγαπήσω», «Η θεία μου η χίπισσα», «Τυφλόςάγγελος», «Δον Κιχώτης και ράντσο» (σικ), «Ο τρελός τάχει 400», Νέον έργον, «Γροθιά και γοητεία», «Μονομαχία αετών», «Νύχτες της Καμπίρια», «Εν ονόματι του νόμου», «Αστραπόγιαννος» (1970), «Μην φεύγης μείνε κοντά μου», «Η ωραία Σεραφίνα», «Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του», «Μαρία Πενταγιώτισσα», «Τζέημς Μποντ Πράκτωρ 007 σε παγίδα», «Γυμνή αμαρτία», «Για μια χούφτα τουρίστριες» (1971), «Η Αλίκη δικτάτωρ», «Ο αφέντης τηςκαρδιάς μου», «Ο Αλαντίν και η πριγκίπισσα Σεχραζάτ», «Ο ελευθερωτής των σκλάβων» (1972), «Χούλια του Σαμαγιόγλου», «Χούλια, η γυναίκα των ονείρων μου», «Ο βρυκόλακας του μεσονυκτίου», «Ο στόχος του σαδιστού», «Ο Ταρζάν στην επαναστατημένη ζούγκλα», «Ο γάτος με τις 91/2 ουρές», «Στην Ισταμπούλ έχασα την αγάπη μου» (1973), «Στην Ισταμπούλ βρήκα την αγάπη μου» (!), «Υπόθεσις Νοτόριους», «Κόκκινος τοξότης», «Μην περιμένεις να χωρίσουμε ποτέ» και «Η κοροϊδάρα» (1974).
ΑΛΙΝΤΑ : χειμερινός επί της οδού Μπουμπουλίνας, εκεί όπου σήμερα στεγάζεται το σουπερ μάρκετ «ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ».
ΑΜΥΝΤΑΣ : Σε μια από τις πιο παλιές και όμορφες συνοικίες της Αθήνας στον Υμηττό (Κων/πόλεως 16, τηλ. 210 7626418) ο θερινός κινηματογράφος Αμύντας μετράει ήδη 50 χρόνια λειτουργίας. Ο καταπράσινος κήπος φτιαγμένος με αγάπη και μεράκι, η μυρωδιά του γιασεμιού σε συνδυασμό με την εξαιρετική ποιότητα ήχου και εικόνας συνθέτουν έναν χώρο που παντρεύει το παλιό με το καινούργιο. Το 2007 ο θερινός κινηματογράφος Αμύντας ανακαινίσθηκε πλήρως και επιπλέον διαθέτει στεγασμένο χώρο 80 ατόμων με καρέκλες σκηνοθέτη, ενώ τα τελευταία χρόνια λειτουργεί και με σύγχρονη ψηφιακή προβολή.
ABC : Σινεμά χειμερινό και θερινό, λαϊκό ως προς τις ταινίες και Α΄ προβολής ως προς το επίπεδο των υπηρεσιών, το οποίο βρισκόταν στη γωνία Βουλιαγμένης 130 και Φιλομήλας, δίπλα στο λόφοτου Αγιάννη. Τηλ. 9011063, 9708463.
Η ονομασία, πέρα από το ξεκίνημα του λατινικού αλφαβήτου, απηχεί και περίφημο τοτινό κέντρο διασκέδασης στην Πατησίων. Πήρε τη θέση του παλιού θερινού «Ορφέα» Α του Λευτέρη Σκλάβου, όταν ο οικοπεδούχος Στρατηγός και ο εργολάβος – κατασκευαστής συνεταιρίστηκαν, προχώρησαν στην έξωση του Σκλάβου, γκρέμισαν τον παλιό θερινό «Ορφέα» και έφτιαξαν στο ίδιο οικόπεδο το «Αμπεσέ». Λειτούργησε από το 1975 μέχρι το 1999 (προτύτερα ως καλοκαιρινό και αργότερα ως χειμωνιάτικο).
Ήταν σε διώροφο κτίσμα, που κάλυπτε όλο το τετράγωνο. Κάτω είχε μαγαζιά και στοά, πάνω ήταν το σινεμά, σε όροφο, με ανοιγόμενη οροφή. Μπαίνοντας από τη στοά, από τη Βουλιαγμένης, συναντούσες πρώτα το μπαρ και μετά είχες την οθόνη φάτσα. Είχε και πλευρικά ανοίγματα. Το 1991, το σινεμά πρόβαλε σύστημα Dolby και το 1996 είχε εισιτήριο 1700 δρχ, στο μέσο όρο της Α΄ προβολής. Έκλεισε το 1999 λόγω των ζημιών που παρουσιάσθηκαν από τον μετροπόντικα και γκρεμίστηκε το 2005. Σήμερα στο χώρο υπάρχει πάρκινγκ.
Όπως αναφέρει ο ιδιοκτήτης Ηλίας Λυμπερόπουλος «Περνούσε το μετρό στις δοκιμαστικές του διαδρομές και το σινεμά τρανταζόταν επικίνδυνα. Οι μηχανικοί είπαν ότι, όταν θ΄ άρχιζε η κανονική λειτουργία του μετρό, το σινεμά δεν θ΄ άντεχε, οι κολόνες του θα κόβονταν οπωσδήποτε. Έτσι το εγκαταλείψαμε».
Σταμάτησε πρώτα τις θερινές προβολές του και ύστερα τις χειμερινές. Οι τελευταίες του παρουσίες στις εφημερίδες δηλώνουν «Κλειστό λόγω έργων μετρό».
ΟΡΦΕΑΣ : Ο πρώτος θερινός ΟΡΦΕΑΣ ιδρύθηκε το 1935, από το 17χρονο τότε προσφυγόπουλο από τη Σμύρνη, Λευτέρη Σκλάβο, σε ένα άδειο οικόπεδο, στην έρημη τότε οδό Βουλιαγμένης, δίπλα στον Αη Γιάννη τον Κυνηγό. Λειτούργησε από το 1935 μέχρι το 1969 επί της οδού Βουλιαγμένης 130 & Φιλομήλας, καλύπτοντας όλο το τετράγωνο Βουλιαγμένης-Φιλομήλας-Λάττα, δίπλα από τον Αη Γιάννη. Τηλέφωνο 975072. Για τις εφημερίδες αρκούσε το Βουλιαγμένης, καθώς ο ΟΡΦΕΑΣ ήταν σε μεταιχμιακό σημείο μεταξύ Νέου Κόσμου-Γούβας και Δάφνης.
Κι όσο περίεργο και αν ακούγεται, η ιστορία του κινηματογράφου, όπως θα διαβάσετε στη συνέχεια του αφιερώματός μας, ξεκίνησε από μια κολοκύθα.
Κάποιες ταινίες: «Οι αετοί των θαλασσών», «Μέσα στην καταιγίδα», «Δαίμονες του αιθέρος», Χονδρός – Λιγνός «Υπό δίαιταν», «Οι άθλιοι», «Δύο μάγκες», «Είμαι ένας δραπέτης», «Επί τα ίχνη των γκάνγκστερς» (1937), «Η τελευταία συμφωνία», «Επί τα ίχνη των δολοφόνων», «Υπό το βλέμμα του Βούδα», «Το άλλοθι», «Προ παντός ψυχραιμία», «Πανάμ», «Καταιγίς» (1938), «Σαράτι ο τρομερός», «Ο Άρης εναντίον της Γης», «Η καρδιά της μάνας», «Το ρόδον του Μεξικού» (Δεκέμβρης!) (1939), «Η νεκρανάστασι του Αρσέν Λουπέν» (Γενάρης!), «Φρα Διάβολο», «Ξανασμίγουν τ΄ αηδόνια», «Η προσφυγοπούλα», «Μετά τη μάχη», «Κοιτώνες κοριτσιών», «Πρώτο ξύπνημα», «Γυναίκα του καμπαρέ» (1940), «Ο μυστηριώδης κ. Πίτυ» (σικ), «Μυνχάουζεν» (31 του Οκτώβρη!), «Ίχνη στας Άλπεις» (Νοέμβρης!), «Πιστοί στον έρωτα» (1943), «Τιτανικός» (Φλεβάρης!), «Ερωτική πρεμιέρα» (Μάρτης!), «Στη φωλιά των αετών», «Η φωνή της καρδιάς», «Σία κι αράξαμε» (1944), «Η μάχη της Ρωσσίας», «Κατακτητής των γυναικών», «Το πλοίο φάντασμα», «Δουλειές της εποχής» (Νοέμβρης!) (1945), «Ο λιποτάκτης», «Αηδόνι της Ανατολής», «Πρόσωπα λησμονημένα», «Τα 4 φτερά» (1946), «Γκάγκστερ με το στανιό», «Πινόκιο», «Αλόμα», «Το χέρι της μούμιας», «Ραγισμένες καρδιές», «Ο δαίμων του Βοσπόρου» (1947), «Πονεμένη μητέρα», «Ο έβδομος σταυρός», «Τα λύτρα της προδοσίας», «Μπούφαλο Μπιλ», «Πάγκο – Πάγκο», «Φαντομάς της Νέας Υόρκης» (1948), «Ερωτικό ταξίδι», «Η εκδίκησις του αοράτου ανθρώπου», Νέον έργον «Ιππότης του πεπρωμένου», «Κάτω στη γη» (1949), «Διψασμένες γα αίμα», «Οι φλόγες της συμφοράς», «Η κατάρα του Αλλάχ», «Οι τρεις σωματοφύλακες» (1950), «Η εκδίκησος του Ινδού», «Μαλαισία», «Φλόγα και βέλος», «Η δικαιοσύνη ωμίλησε», «Νεκρή πολιτεία», «3 Σωματοφύλακες» (1951), «Χαμένο ηφαίστιο», «Φλογισμένα νησιά», «Λεϊλά», «Τσίγκις χαν» (σικ), «Η μάσκα του εκδικητού», «Η επέλασις των ερυθροδέρμων» (1952), «Μαγικό χαλί», «Βασίλισα Χρηστίνα» (σικ), «Σωφεράκι», «Μιχαήλ Στρογκώφ», «Το σπίτι του μυστηρίου» Μαρία Φέλιξ θέαμα ακατάλληλον (1953), «Στα χαρέμια της Βαγδάτης», «Εμείς οι αμαρτωλοί», «Η επιστροφή του Δον Καμίλλο», «Χωρίς διαβατήριο», «Ένα χορό για σένα», «Το τραίνο θα σφυρίξη τρεις φορές» (1954), «Αντάρτες της Κορσικής», «Άρχων του Ειρηνικού» ναυτιό Γκ. Κούπερ, «Μανίνα» ρεαλιστικό δράμα, «Μαγκάλα» Ντιλίτ Κουμάρ (1955), «Τα εγκλήματα της οδού Μοργκ», «Πανικός στο τσίρκο», «Αμείλικτος εκδικητής» περιπέτεια, Μοντγκόμερυ, «3 ώρες αγωνίας», «Αιχμάλωτος του φλογισμένου πύργου», «Η εξιλέωσις ενός προδότη», «Εγκαταλείψατε το οχυρό» (1956), «Οι ουσσάροι της Βεγγάλης», «Το μεροκάματο του διαβόλου», «10.000 κρεββατακάμαρες», «Άνθρωποι και λύκοι», «Λατέρνα, φτώχεια και γαρύφαλλο», βαριετέ (1957), «Η αμαρτωλή του οταμού» ρεαλιστικό Μαρτινέλλι, «Το μυστικό της κατηγορουμένης», «Επαναστάτης των Ινδιών», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» Μερκούρη (1958), «Ταμαγκό», «Καταδικασμένη κι απ΄ το παιδί της», «Ο ωραίος και ο τσιγγάνος», «Η ευνοουμένη του πασσά» κωμωδία, «Ο κατακτητής», «Ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας», «Αυτός που νίκησε το θάνατο» (1959), «Εισβολή από τη Σελήνη», «Το γεράκι της ερήμου», «Το μεγάλο κόλπο», «Στον ανεμοστρόβιλο των παθών», «Ο μεγάλος επαναστάτης» περιπ. (1960), «Γκόλφω», «Ζήσε γυμνή στον κόσμο», «Ο εραστής των 5 ημερών», «Κάρμεν» (1961), «Σκλάβα του μαχαραγιά» περιπ., «Γίγαντες της κολάσεως», «Η δράσις αρχίζει τα μεσάνυχτα», «Ο δολοφόνος» (1962), «40 τόνοι γρουσουζιά», θέατρο, «Όταν σιγούν τα τύμπανα», «Η κοιλάς της εκδικήσεως», «Σκλάβα της Ανατολής», «Μέχρις αίματος» (1963), «Η καραμπίνα φάντασμα», «Επιδρομή 6 συμμοριών» Σην Κόννερυ, «Ο γιος του Αττίλα», «Ρόδο του Ισπαχάν» (1964), «Μόνος εναντίον της Ρώμης» περιπ., «Σκοτεινή πόλις», «Μαύρος τίγρις», «Ο Σην Κόννερυ στήνει παγίδα» (σικ), «Κόκκινη συμμορία» (1965), «Μια τρύπα στο νερό» κωμωδία Λουί ντε Φυνές, «Και οι 7 ήσαν υπέροχοι» έγχρ. ουέστ., «Εναντίον των Απάτσι», «Αγάπησα έναν άγγελο» Κωνσταντάρας (1966), «Γνώρισα τη θέρμη του κορμιού της» ρεαλιστ., «Έρχονται οι Ρώσοι», «Η μεγαλη χίμαιρρα», «Πώς να δολοφονήσετε τη γυναίκα σας», «Αγωνία και έκστασις, «Η κατάρα της μούμιας» (1967), «Ο κίνδυνος έχει δύο πρόσωπα», «Ταξίδι στο κέντρο της Γης», «Τρία καταζητούμενα καθάρματα», «Ο λέων της Σπάρτης», «Ο γυιος του Φρανγκενστάιν», «Άμλετ» Λώρενς Ολίβιε (1968), «Βιετνάμ, πόλεμος δίχως τέλος», «Ο δολοφόνος του Τόκιο», «Οι γενναίοι δεν πεθαίνουν ποτέ», «Λα στράντα» και «Η άμμος βάφτηκε με αίμα» (1969).
Μόλις ο Σκλάβος έχασε το σινεμά από τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου, που έφτιαξε στο παρόν χώρο το συνεταιριστικό κινηματογράφο ΑΒC, πήρε τα κοντινά χειμερινό ΣΙΝΕ 7 και το θερινό ΑΣΤΕΡΙΑ, που τα ξανάνοιξε αμφότερα ως δικές του επιχειρήσεις, μετονομασμένα σε ΟΡΦΕΑ, εις ανάμνηση του παλιού.
Έτσι ο χειμερινός λειτούργησε το διάστημα φθινόπωρο 1971-1999, ως κινηματογράφος Α΄ προβολής, επί της οδού Αρτέμωνος 57. Τηλ. 9019724. Ξεκίνησε μια λαϊκές ταινίες, σύντομα όμως ανέβηκε και διατήρησε σταθερά ένα καλό επίπεδο, με τάσεις προς σινέ τέχνης. Διατήρησε τη διάταξη του ΣΙΝΕ 7, δηλαδή η οθόνη ήταν φάτσα όπως έμπαινες. Σε σύγκριση όμως με το ΣΙΝΕ 7, ήταν πολύ καλύτερο. Στα τελειώματά του είχε Dolby, air condition και όλα τα σχετικά. Από ποιοτική άποψη, η άνοδός του συνεχίσθηκε και σταθεροποιήθηκε σε ένα μέσο – ανώτερο επίπεδο, συνεχίζοντας τη στροφή που είχε αρχίσει την τελευταία χρονιά του παλιού ΟΡΦΕΑ.
Σήμερα στο χώρο υπάρχει μια νέα πολυκατοικία.
Μερικά φιλμ : «Η χαραυγή της νίκης», «Απαγωγή του στρατηγού φον Στράικερ» (σικ), «Δραπέτης χωρίς αιτία», «Φρενίτις» (1971), «Ραντεβού στο Βόσπορο», «Τρωικός πόλεμος», «Τζο», «Τυφλός τρόμος», «Ιδιαίτερες αδυναμίες», «Νειάτα στο πεζοδρόμιο» (1972), «Ηρακλής ο αήττητος», «Αίμα στο [σικ] πράσινο βάλτο», «Ο γίγας», «Το μούτρο», «Πάντσο Βίλλα», «Πρίγκιψ επαναστάτης» (1973), «Η κυρία τραγουδάει τα μπλουζ», «Ο Λένιν στην Πολωνία», «Νανά», «Ντίγκερ Τσάρλυ ο αμείλικτος», «Η τελευταία λέξη», «Όχι δάφνες για τους δολοφόνους» (1974), «Στις 6 του Ιούλη», «Η καρδιά της μάνας», «Δοκιμή» του Ντασέν, «Απεργία», «Το τούνελ της ελευθερίας» πολιτική (1975), «Μέρες επανάστασης», «Ο μαγεμένος αυλός», «Γκουέρνικα», «Όλα για πούλημα» (1976), «Ο Σαρλώ και το χαμίνι», «Μπίλλιτις» (σικ), «Πατέρας αφέντης», «Οι κυνηγοί», «Η λεοπάρδαλις της Σικελίας» (1977), «Μην ζητάτε ανθρώπινη αγάπη», «Κλέφτες σαν και μας», «Η πρώτη σελίδα», «Οι τσιγγάνοι πεθαίνουν από αγάπη», «Τι θα πάρετε, στήθος ή μπούτι;» (1978), «Το δέντρο με τα τσόκαρα», «Η πρώτη φορά», «Άνθρωπος από μάρμαρο», «Με δεμένα μάτια» (1979), «Σαν Μικέλε» των αδελφών Ταβιάνι, «Αλαμπρίτσα [σικ] ο παράνομος», «Στον άνδρα δε γίνεται βιασμός», «Ο γιατρός του Στάλινγκραντ», Εβδομάδα ερασιτεχνικού κινηματογράφου (1980), «Αρχίστε την επανάσταση χωρίς εμένα» , «Τα τρία αδέρφια», «Μαριονέτες», Δεν είχε προγραμματίσει, «Ο μαέστρος», «Μίσος και αίμα», «Άγριες χήνες» (1981), «Ένας ελεύθερος άνθρωπος», «Μοντενέγκρο ή Γουρούνια και μαργαριτάρια» του Μακαβέγιεφ, «Η αληθινή ιστορία μιας ελεύθερης γυναίκας» (1982), «Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου», «Το ρεμπέτικο», «Βασιλιάς για μια νύχτα», «Στον πυρετό της δόξας» (1983), «Νεκρή ζώνη» του Κρόνενμπεγκ, «Η τιμή της αγάπης» ελλην., «Ανατολικά της Εδέμ», «Το 10» (1984), «Ο γίγας», «Ταξίδι στα Κύθηρα», «Μητρόπολις» (1985), «Σάντα Κλάους ο Άγιος Βασίλης», «Η έξαψη» Λ. Κάσνταν, «Ο ματωμένος γάμος», «Κύριε μπάτσε, πέστε μας ποιος σας λάδωσε χθες», «Χάος» (1986), «Ο κλοιός», «Η απέναντι όχθη», «Δωμάτιο με θέα» του Άιβορι, «Η αποστολή», «Μεσάνυχτα και κάτι», «120 ντεσιμπέλ» (1987), «Τα 39 σκαλοπάτια», «Μαύρα μάτια», «Σκαθαροζούμης», «Ανατολικό Λος Άντζελες», «Επικίνδυνα ψέματα», «Ντάνιελ» (1988), «Πέλε ο κατακτητής, «Οι φίλες», «Ο ξυπόλυτος Τζο», «Batman», «Ο Όλιβερ και η παρέα του» (1989), «Γκλόρι, ο δρόμος προς τη δόξα», «Η φαντασία» του Ντίσνεϋ, «Άγρια ορχιδέα», «Preety woman», «Σεξ.ψέματα και βιντεοταινίες» (1990), «Τα σημάδια της νύχτας», «Ένας άγγελος στο τραπέζι μου», «Ο Αστερίξ λεγεωνάριος μονομάχος», «Λευκός κυνηγός, μαύρη καρδιά» (1991), «Fisherking, ο βασιλιάς της μοναξιάς», «Ο ψύλλος», «Η ερωμένη του βασιλιά» «Ουζάλα», «Ο Μπάτμαν επιστρέφει» (1992), «Ινδοκίνα», «Όλα τα καλά σκυλιά πανε στον παράδεισο», «Οι εραστές της γέφυρας» Σαββατοκύριακο ώρα 6 μ.μ. «Αρκούδα», «Η πεντάμορφη και το τέρας» μεταγλωττισμένο, «Ο κύριος και η κυρία Μπριτζ», «Οι ασυγχώρητοι», 7ο Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους Δράμας (1993), «Κουαρτέτο σε τέσσερις κινήσεις», «Ζερμινάλ», «Στιγμιότυπα», «Μαθήματα πιάνου» (1994), «Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ», «Για όλα φταίει το γκαζόν», «Ο ψύλλος», «Ψεύτης ήλιος», «Το βλέμμα του Οδυσσέα» (1995), «Τα χρόνια της φωτιάς», «Κρυφό ημερολόγιο», «Συνήθεις ύποπτοι», «Λοχαγός Κονάν», «Μυστικά και ψέματα», «Frre Willy: παντοτινή φιλία», «Ο άνθρωπος των αστεριών», «Τιτανικός», «Ο ουσάρος στη στέγη», «Μοντέλο γι φόνο» (1996), «Το γλυκό πεπρωμένο», «Διαλύοντας τον Χάρυ», «Κορίτσια καριέρας» του Μαικ Λι (1997), «Καλή αντάμωση – Μιρουπάφσιμ», «Η γεύση του κεραυνού», «Βασιλική», «Mad city» «Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν» (1998) «Ούλοι εμείς εφέντη», «Eρωτευμένος Σέξπιρ», «Παραμυθένιος έρωτας», «Αστερίξ και Οβελίξ εναντίον του Καίσαρα» και «ANZ» (1999).
Ο Θερινός κινηματογράφος Α΄προβολής ΟΡΦΕΑΣ λειτούργησε από το 1973 έως το 1986, επί της οδού Αρτέμωνος 10 και Ιππάρχου 6 (από Βουλιαγμένης 85). Τηλέφωνα 9230855, 9019724. Στις εφημερίδες τα πρώτα χρόνια έπεται η ένδειξη «πρώην Αστέρια».
Η οθόνη ήταν όπως έμπαινες και λίγο αριστερά. Με το που έμπαινες έβλεπες την Ακρόπολη. Είχε εξαιρετικές αμφιθεατρικές θέσεις. Δεν είχε εξώστη, είχε χαλίκι κάτω. Το κυλικείο του πολύ καλό.
Το οικόπεδο χαρακτηρίστηκε ιστορικός τόπος από το Υπουργείο Πολιτισμού και αργότερα χτίστηκε ο Δημοτικός Κινηματογράφος ΟΡΦΕΑΣ.
Όπως ανέφερε το 2007 ο σκηνοθέτης Πωλ Σκλάβος (γιος του Λευτέρη Σκλάβου) επιχειρηματίας σήμερα ενός ακόμα καλοκαιρινού ΟΡΦΕΑ στη Σαρωνίδα «Ο πατέρας μου ακόμα περιμένει ηθική αναγνώριση για τον «Ορφέα» της Ιππάρχου. Δεν έπρεπε να γκρεμίσουν το κτίριο, έπρεπε να διατηρηθεί και να λειτουργεί ως είχε, ανακαινισμένο. Δώσαμε μάχη με τον πατέρα μου και με πολλούς κατοίκους της περιοχής γι΄ αυτό το σκοπό. Τότε δημιουργήθηκε ο σύλλογος ‘Ορφεύς’ στην Αρτέμωνος, που συνεχίζει σήμερα ως εξωρραϊστικός. Ο Δήμος Αθηναίων όμως έκανε του κεφαλιού του. Γκρέμισε τον παλιό ‘Ορφέα’ και έμεινε πολύν καιρό το οικόπεδο σκαμμένο και παρατημένο. Αφού λοιπόν το γκρέμισαν, έπρεπε να φτιάξουν ένα νέο σινεμά μόνο και τίποτ΄ άλλο. Αυτοί φτιάξανε ολόκληρο κτίριο άσχετο και βάλανε κι ένα σινεμά στην ταράτσα. Το βγάλανε ‘Ορφέα’ χωρίς να ρωτήσουνε τον πατέρα μου- παρ΄ όλ΄ αυτά, δεν τους είπε τίποτα. Έστω κι έτσι, διεκδικήσαμε από το Δήμο αυτόν το νέο ‘Ορφέα’, να τον ενοικιάσουμε ως επιχειρηματίες, αλλά μας είπαν πως έπρεπε να πάρουμε πακέτο και τη ‘Στέλλα’ στην Κυψέλη. Ε, δεν πήραμε τίποτα».
Ενδεικτικό πρόγραμμα: «Ατέλειωτη νύχτα», «Φάκελλος Βαλάτσι», «Ρώμα» (σικ), «Η τίγρις του Εσναπούρ», «Διψασμένες για εκδίκησι», «Σφαγείο Νο 5» (1973), «Ιστορία των Φαραώ», «Το κέρατο της κατσίκας», «Το δάσος με τις σημύδες», «Δεκαήμερον», «Πέρα από τα σύνορα», Μαξίμ Γκόρκι «Στα ξένα χέρια» (1974), «Είμαι περίεργη κίτρινη», «Ένας πολύ τυχερός άνθρωπος», «SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα» (1975), «Η φράση που δεν τελείωσε», «Ο κ. Ουλώ στο χάος της κυκλοφορίας», «Αντόνιο ντας Μόρτες», «Το κεντρί», «Το ρομάντζο των ερωτευμένων», «Ο πρώτος δάσκαλος» (1976), «Το πριμ», Αφιέρωμα πολιτικά ντοκυμανταίρ: «Ο πόλεμος με τις μούμιες» κλπ, «Στη φωλιά του κούκου», «Ο πιο πονηρός αδεφός του Σέρλοκ Χολμς», «Ο Σαρλώ και το χαμίνι» (1977), «Τρεις γυναίκες», «Δυο τρελλοί παραγωγοί», «Αρχίστε την επανάσταση χωρίς εμένα», «Τα δίδυμα της λεγεώνας», «Το αυγό του φιδιού» (1978), «Ο κληρονόμος», «Ο πιο μεγάλος μαχητής του κόσμου», «Αναμνήσεις από το μέλλον», «Πράσινο δωμάτιο» του Τρυφώ, «Στενές επαφές τρίτου τύπου», «Τα μυστήρια των θεών» (1979), Αφιέρωμα στον Λώρενς Ολίβιε: «Μια απλή ιστορία» κλπ, Εβδομάδα αγγλικής κωμωδίας: «Σταματήστε να βαράτε το γιατρό» έγχρ. Κωμωδία, Εβδομάδα Καρλοσάουρα [σικ]: «Με δεμένα μάτια» κλπ, Εβδομάδα αγγλικής κωμωδίας: «Δέκα» κλπ, «Το εξπρές του μεσονυκτίου» (1980), Γυναίκες σκηνοθέτες: «Μια γυναίκα όπως η Εύα» και άλλες ταινίες, «Καθένας για τον εαυτό του και ο θεός εναντίον όλων», Βδομάδα νέου γερμανικού κινηματογράφου, «Το βαλς των ταυρομάχων», «Ουγρική ραψωδία», «Ο θείος μου απ΄ την Αμερική» (1981), «Αουτσάιντερς», «Ο στόχος», «Η πραγματική αλήθεια για τη Μάριον Κ.», «Χωρίς ανάσα», «Ένα ελεύθερο ζευγάρι» (1982), «Ο άγγελος», «Ζάρια, πόκερ και κάτι άλλο», «Πιπί, κακά και νάνι», «Η νύχτα του Σαν Λορέντζο» Ταβιάνι, «Η Κίνα, το τείχος» (1983), «Τοίχος» του Γκιουνέι, «Εκπαιδεύοντας τη Ρίτα», «Ο καυγατζής» του Φασμπίντερ, «Δέκα» Μπο Ντέρεκ (1984) «Καρκαλού» ελλην. τέχνης, βδομάδα Χίτσκοκ: «Τα πουλιά» και άλλες ταινίες, «Ο αταίριαστος», «Ντάνιελ» Λιούμετ, «Η κάθοδος των 9», Κάτω από το ηφαίστιο» (1985), «Αουτσάιντερς» «Μπραζίλ», «1984» του Όργουελ, «Ιδιωτικός ντετέκτιβ Χάμετ», «Μπραζίλ», Βδομάδα ελληνικού κινηματογράφου: «Η τιμή της αγάπης» κλπ (1986).
Στη συνέχεια αναφέρουμε λίγα λόγια για τον βετεράνο κινηματογραφιστή Λευτέρη Σκλάβο και αντιγράφουμε κάποιες διηγήσεις του που βρήκαμε στο διαδίκτυο και αφορούν τον ίδιο και τον ΟΡΦΕΑ.
_____________________________________________________
Λευτέρη Σκλάβος
Ο Λευτέρης Σκλάβος γεννήθηκε το 1912 στη Σμύρνη και πέθανε 92 χρονώ στις 18 του Δεκέμβρη του 2007.
Ήρθε πρόσφυγας το 1922 στον Πειραιά και το 1930 επιστρέφει για λίγα χρόνια στη Σμύρνη.
Εργάστηκε σε φωτογραφείο και γύρισε με φίλους του δεκάδες διασκεδαστικά φιλμάκια…
Το 1940 πολέμησε στον ελληνοαλβανικό πόλεμο… Την ημέρα που τα γερμανικά στρατεύματα αποχωρούν από την Αθήνα, ένας μοτοσικλετιστής ως εμπροσθοφυλακή, ανεβαίνει τη Βουλιαγμένης. Στην Καλλιρρόης, στο εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, κάποιοι αντάρτες πυροβολούν και τον αφήνουν πληγωμένο στους θάμνους. Περνώντας η κύρια δύναμη των Γερμανών τον βρίσκει. Σε αντίποινα καίνε όλα τα σπίτια από τη Δάφνη έως του Μακρυγιάννη. Βγάζουν τον κόσμο από τα σπίτια του και τους εκτελούν επί τόπου. Μπροστά στον «Ορφέα» εκτελούν τον αδελφό και την αδελφή του Λευτέρη μαζί με τον θυρωρό του κινηματογράφου.
Ο γιος του Πωλ Σκλάβος, σκηνοθέτης, έφτιαξε στη Σαρωνίδα ένα δικό του κινηματογράφο, που τον ονόμασε Ορφέα, για να δώσει μια συνέχεια στην ιστορία.
_____________________________________________________
Διοιγήσεις Λευτέρη Σκλάβου
«Γεννήθηκα στη Μικρά Ασία το 1918 και ήρθα στην Ελλάδα παιδάκι τεσσάρων ετών. Στην αρχή δούλευα στο σινεμά Άθήναιον’ στον Πειραιά. Ξεκίνησα από το μπαρ, την εποχή του βωβού βέβαια. Μετά ήρθε το βιταφόν, δίσκοι γραμμμοφώνου δηλαδή, που τους βάζαμε, όσο μπορούσαμε, να συγχρονίζονται με την ταινία. Μετά ήρθε το μούβιτον, η εξελιγμένη ταινία. Η μηχανή ήταν χειροκίνητη και οι ταινίες πολύ εύφλεκτες.
Τον ‘Ορφέα’ τον έβγαλα έτσι από τον ‘Ορφέα’ της Σταδίου, που τη δεκαετία του ΄30 χτιζόταν και περιμέναμε να ξεκινήσει. Στον ΄Ορφέα΄ λοιπόν, μια φορά, έκαψα την ταινία ‘Άννα Ροδίτη’. Μια άλλη φορά, έκαψα μια ταινία με το Σαρλ Μπουαγιέ. Άκου τώρα τη φάση. Η ταινία ήταν μεγάλου μήκους, σε τρεις μπομπίνες. Είχαμε διάλειμμα και μάς κάηκε η μεσαία μπομπίνα στην αρχή, την ώρα που έδειχνε ένα δικαστήριο. Κάηκε στο μπουάτ μέσα, στο μεταλλικό κουτί δηλαδή που αποθηκεύεται. Οι μηχανικοί φύγαν πανικόβλητοι από την καμπίνα. Τους σταμάτησα, πήρα μια κουρτίνα, έπιασα το μπουάτ κι έσβησα τη φωτιά. Λέγανε οι άλλοι να σταματήσουμε την προβολή.
‘Τι λέτε;’ τους λέω. Θα παίξουμε κατευθείαν την τρίτη μπομπίνα. Και για καλή μας τύχη, η τρίτη μπομπίνα άρχιζε πάλι μ΄ ένα δικαστήριο. Ο κόσμος δεν κατάλαβε τίποτα, η προβολή συνεχίστηκε κανονικά. Στο μεταξύ όμως, ένας ανταγωνιστής μας, όνομα και μη χωριό, είχε φωνάξει την Πυροσβεστική: ‘Τρεχάτε, ο Ορφέας έπιασε φωτιά’. Έρχονται οι πυροσβέστες να σβήσουν τη φωτιά – ποια φωτιά, τίποτα δεν υπήρχε, το σινεμά έπαιζε. Μας ρωτάνε, ‘Βλέπετε καμιά φωτιά;’, τους λέμε. Δεν υπήρχε φωτιά πια. Λένε ‘Μα μας είπαν ότι ο Ορφέας έπιασε φωτιά’ ‘Ποιος σας το είπε;’ ‘Από τον κινηματογράφο τάδε’ ‘Ε, να πάτε εκεί’. Πάνε λοιπόν, γιατί οι άλλοι είχανε δει τον καπνό απ΄ το χτιστό φουγάρο που είχαμε (είχαμε γκρεμίσει και ξαναχτίσει την καμπίνα της προβολής κατά ένα μέρος. Γιατί η μηχανή προβολής ήταν τεράστια και δε χώραγε). Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι πυροσβέστες κάνανε μήνυση σ’ εκείνον τον άλλο κινηματογράφο, γιατί τους φωνάξανε τζάμπα! Καλοί συνάδελφοι- ειρωνεύομαι φυσικά. Βέβαια στο δικαστήριο αργότερα εμείς είπαμε την αλήθεια, ότι είχε πιάσει φωτιά μια μπομπίνα στο μπουάτ, μικρή φωτιά, αλλά τη σβήσαμε. Στο μεταξύ, τέλειωσε η προβολή της ταινίας κι ο κόσμος χειροκρότησε. Όχι μόνο δεν κατάλαβε τίποτα, αλλά χειροκρότησε, το ΄πιασες; Σε δυο μέρες, Δευτέρα πρωί, πάω την ταινία στη στοά του Χόλιγουντ, στη διανομή, να την επιστρέψω. Ήταν ένας υπάλληλος του Δαμασκηνού εκεί, ονόματι Γιάννης Καλιακούδας κι ένα γύρω πολλοί συνάδελφοι, όλοι γνωστοί και φίλοι.
‘Καλημέρα Λευτέρη’ ‘Καλημέρα. Να σου πω κάτι ιδιαιτέρως;’ Απόρησε αυτός. ‘Άντε πες μου’. Πάμε παραδίπλα και του λέω ‘Γιάννη, η ταινία πήρε φωτιά’. ‘Πω πω τι πάθαμε,’ λέει. ‘Και δεν έχουμε άλλη κόπια’. ‘Μη σε νοιάζει’, του λεω. ‘Δεν τρέχει τίποτα. Η ταινία παίζει μια χαρά’. Και του εξηγώ για τη μεσαία μπομπίνα, το δικαστήριο και τα σχετικά. ‘Μην πεις τίποτα, λοιπόν, και δωσ’ την για δίωρη κι όχι τρίωρη’. Τον έπεισα. Την πήρε ένα σινεμά στο Αιγάλεω, δούλεψε πολύ καλά. Την πήρε κι άλλος, κι άλλος, και μετά ξανά εγώ, γιατί είχα προλάβει να την κλείσω. Να μη σ΄ τα πολυλογώ, η ταινία έσκισε με τις δυο μπομπίνες. Κάναμε νέο μοντάζ, κατάλαβες, και πολύ πετυχημένο μάλιστα. Ο κόσμος χειροκροτούσε, η ταινία είχε μεγάλη ζήτηση, το γραφείο διανομής τη νοίκιαζε συνέχεια. Πήρανε χαμπάρι πώς ήτανε κανονική, δίωρη, και τη ζητάγανε συνέχεια. Και στο τέλος, ο Καλικούδας μού λέει ‘Δε μας έκαψες, μας έσωσες!’
_____________________________________________________
Άλλη ιστορία, πάλι με τον ‘Ορφέα’, είναι η εξής :
Γύρναγα από τον Πειραιά μ΄ ένα σαραβαλάκι Φορντ Τάουνους αρχαίο, αυτό είχα τότε, αριθμός 38508. Βράδυ. Με σταματάνε οι τροχονόμοι στη Συγγρού. Ήταν ένα ντερέκι ως εκεί πάνω, βλοσυρός. ‘Κάνε στην άκρη, μου λέει’. ‘Γιατί;’ ‘Βρε κάνε στην άκρη’. Δε μου ΄λεγε γιατί. Ήταν κι άλλοι εκεί που τους είχανε σταματήσει. Μου ζητάνε άδεια, δίπλωμα, ταυτότητα- τους τα δίνω. Πιάνει το ντερέκι την ταυτότητα, βλέπει όνομα, επώνυμο, διεύθυνση. Σταματάει στο επάγγελμα: ‘Είσαι ο ιδιοκτήτης του Ορφέα;’ ‘Ναι’ ‘Εγώ ξέρεις ποιος είμαι;’ ‘Πού να ξέρω;’ ‘Είμαι το παιδάκι που του ‘ριξες σφαλιάρα στο σινεμά σου, θυμάσαι;’ ‘Για να σου ρίξω σφαλιάρα, κάτι θα ‘χες κάνει’ ‘Ήμουνα τζαμπατζής. Μου ‘ριξες τη σφαλιάρα, μα μετά με λυπήθηκες μ΄ έβαλες μέσα να δω το έργο και μου ’πες να μην το ξανακάνω και να δίνω τη δραχμή. Φύγε τώρα, σ΄ τη χαρίζω’. Τον ευχαρίστησα, μα τον ρώτησα γιατί με σταμάτησε. ‘Βρε φύγε τώρα, λογαριασμό θα σου δώσω;’ ‘Όχι πες μου’ ‘Ε, τα φώτα πορείας δε δουλεύουν’ ‘Όταν έφυγα δούλευε’, του λέω. ‘Κωλάμαξο’, και του τραβάω μια κλοτσιά. Μόλις του τράβηξα την κλοτσιά, άναψε ξανά το φως. ‘Τι, θα κατεβαίνεις να το κλοτσάς;’, μου λέει ο μπάτσος. ‘Βρε φύγε τώρα κι άντε φτιάξ΄το’- κι έφυγα.
Αυτή η δραχμή ήτανε η λαϊκή απογευματινή που είχα καθιερώσει. Και παρόλα αυτά πηδάγανε τη μάντρα, ούτε τη δραχμή δε δίνανε. Πηδάγανε μάντρα πέτρινη, 60 πόντους πάχος. Τι συρματοπλέγματα έβαζα απάνω, τι γυαλιά, τίποτα: πετάγανε παλιά παπλώματα κι ανεβαίνανε αποπάνω. Κόβαμε ξέρω γω 1000 εισιτήρια, κι ήτανε μέσα 1500 άνθρωποι. Μια άλλη φορά έβαψα τη μάντρα μπλακ, κατάμαυρη. Τους έβλεπα μέσα και τους ρώταγα: ‘Πού είναι το εισιτήριό σου;’ ‘Το ‘χασα’ ‘Και γιατί έχεις μαύρη μπογιά στα πόδια και στα χέρια;’ Τι να πει ο μικρός; Τέλος πάντων, μιλάμε για σινεμά τεράστιο: 2000 θέσεις, 10 ταξιθέτριες, 3 έξοδοι κινδύνου. Προπολεμικά αλλά και λίγο μετά τον πόλεμο είχαμε ψάθινες καρέκλες τύπου καφενείου. Πολιτικές συγκεντρώσεις, Καραγκιόζης, καλλιστεία, αναψυκτήριο με καλλιτέχνες τα τελευταία χρόνια, αυτά εννοούνται. Ανοίγαμε το Πάσχα κλείναμε τα Χριστούγεννα. Καμιά φορά ανοίγαμε και πριν το Πάσχα, χειμώνα ή άνοιξη, όταν είχε καλόν καιρό. Ο κόσμος ερχόταν με κουβέρτες και με παλτά, φτάνει να μην έβρεχε. Παίζαμε μέχρι και 3 έργα τη βραδιά. Έχασα το σινεμά από τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου, ονόματι Στρατηγό. Συνέχισα όμως στο ‘Σινε 7’, που το έκανα κι αυτό ‘Ορφέα’. Ο κόσμος στο δρόμο εδώ στη γειτονιά με χαιρετάει. Όλοι με ξέρουνε και μ΄ αγαπάνε. Η εγγονή μου η Ανιές γύρισε ένα φιλμάκι μικρού μήκους με θέμα ‘Η ιστορία του Ορφέα’. Στηρίχτηκε στο αρχείο μου».
_____________________________________________________
Κι άλλη μια χαρακτηριστική ιστορία του ΟΡΦΕΑ :
«Μετά που ήρθα από τη Σμύρνη …είχαμε πάει σε ένα σινεμά στα Ταμπούρια το λέγανε ‘Αθήναιον’. Ήτανε ο Σωκράτης ο Χατζόπουλος ο συχωρεμένος κι έπαιρνε ταινίες από τον Βουλγαρίδη τον Δημήτρη κι ήταν όλες βουβές. Έμαθα μια μέρα ότι νοικιάζουν το μπαρ του κινηματογράφου και πήγα και το ζήτησα. Και το πήρα. Το μπαρ είχε και από το δρόμο είσοδο και μες τον κινηματογράφο. Ήταν διαμπερές. Και μπαινοβγαίναμε από κει…
Ο πιο περίεργος κινηματογράφος που φτιάξαμε ήταν ο ‘Ορφέας’. Όταν ανοίξαμε το ΄35 δεν μας δώσανε ρεύμα. Πάμε στη ΔΕΗ, τότε δεν ήταν η ΔΕΗ, ήταν η Πάουερ, λέει δεν μπορούμε να σας δώσουμε γιατί δεν σηκώνει το δίκτυο. Λέω, δε σηκώνει το δίκτυο, εμείς τώρα κάναμε κινηματογράφο, πώς θα ξεκινήσουμε, μας ερωτήσατε εμάς; Τι να κάνουμε, πήγαμε στο διευθυντή, πήγαμε εδώ, πουθενά: Δε σηκώνει το δίκτυο. Τότε είχα έναν αδελφό που ήταν εφαρμοστής, μου λέει μη στεναχωριέσαι, θα βάλουμε πετρελαιομηχανή να κάνουμε παραγωγή εμείς. Τι λες, δεν έχουμε λεφτά. Θα τα βολέψω εγώ. Πράγματι πήγε βρήκε μια μηχανή, έβαλε κι ένα δυναμό 220 και έβαλε ένα λουρί, κάπου δέκα μέτρα μακριά ήτανε το ένα από το άλλο και ξεκινάμε. Ήτανε εντάξει, κάνουμε ρεύμα. Ξεκινήσαμε τον κινηματογράφο αλλά τι γινότανε: Όταν ζύγωνε το βολταϊκό τόξο καμιά φορά, γιατί τότε δεν ήτανε αυτόματο, με το χέρι τόκανες, και έκανε απότομα, πήγαινε και κόλλαγε το καρβουνάκι του βολταϊκού τόξου, και κώλωνε η μηχανή. Τι να κάνουμε, τι να κάνουμε, φωνάξαμε το μηχανικό, λέει, ξέρεις τι θα κάνετε; Την ώρα που κωλώνει και σβήνει η μηχανή να τρέξετε να πιάσετε το λουρί να το βοηθήσετε για να πάρει πάλι.. Κι έτσι λοιπόν κάναμε, τρέχαμε όλοι μαζί όσοι είμαστε εκεί προσωπικό, αλλά ήτανε δύσκολο, βαρύ… Τι κάναμε λοιπόν. Βγαίναμε έξω και λέμε, ποιος θέλει να δει κινηματογράφο τσάμπα να πάει να τραβάει το λουρί (γελάει) κι ερχόντουσαν λοιπόν, συμπληρώναμε δέκα πιτσιρίκια, δεν θέμε άλλοι, αύριο. Τους βάζαμε μπροστά μπροστά στο σινεμά και λέγαμε, μόλις βλέπετε και χαμηλώνει το φως και πάει να σβήσει θα τρέξετε να τραβήξετε το λουρί. Εντάξει λέγανε. Λοιπόν μόλις βλέπανε τα παιδιά το.. τρέχανε, ω το λουρί φωνάζανε. Μες την παράσταση που κάναμε θα γινόταν δυό, τρεις φορές. Και μάθανε λοιπόν κι οι πελάτες άμα βλέπανε και σκοτείνιαζε, το λουρί φωνάζανε όλοι μαζί. Τρέχανε λοιπόν τα πιτσιρίκια, τραβάγανε το λουρί αααα απ έπαιρνε απάνω η μηχανή κι έτσι τη βγάλαμε».
_____________________________________________________
Ο ΚΥΡ ΟΡΦΕΑΣ (του Πάνου Σκουρολιάκου)
πηγή : Λαμια report
Τι να κάνει κανείς με μία κολοκύθα; Μα, μπορεί να γίνει επιχειρηματίας και μάλιστα στον κόσμο του κινηματογράφου. Αυτό έκανε ο Λευτέρης Σκλάβος, ή κυρ – Ορφέας, προσφυγόπουλο από τη Σμύρνη στη Δραπετσώνα του 1922. Το μεροκάματο στο μανάβικο που δούλευε, ήταν μια κολοκύθα. Βγάζει λοιπόν κι αυτός τα σπόρια, τα ξεραίνει, τα αλατίζει και τα πουλά έξω από το «Σινέ Αθήναιον» στον Πειραιά. Μέσα, ο μαγικός κόσμος της οθόνης. Ο κόσμος αγοράζει πασατέμπο και σύντομα ο μικρός Λευτέρης νοικιάζει το μπαρ του κινηματογράφου. Γνωρίζεται με τον μηχανικό και μαγεύεται απ’ την καμπίνα προβολής. Γίνεται φίλος και με τον πιανίστα, γιατί τότε οι ταινίες ήταν βουβές και το ζωντανό πιάνο, ήταν απαραίτητο στην προβολή, μαθαίνει να κουτσοπαίζει, και ο θαρραλέος πιτσιρικάς, αντικαθιστά τον πιανίστα στις βραδινές προβολές! Στα 1935, νοικιάζει ένα μεγάλο οικόπεδο στην άκρη της τότε Αθήνας, την αρχή της Βουλιαγμένης, και δημιουργεί τον ιστορικό καλοκαιρινό κινηματογράφο «Ορφέα», 1800 θέσεων. Φέρνει τις καλύτερες ταινίες. Μάλιστα για να εξασφαλίσει την αποκλειστική πρώτη προβολή σε κάποιες, προαγοράζει αυτό το δικαίωμα, πριν καν η ταινία γυριστεί! Γίνεται έτσι συμπαραγωγός, και αυτή του η τακτική, την οποία ακολούθησαν κι άλλοι, διευκόλυνε την ανάπτυξη της παραγωγής στο ελληνικό σινεμά τα χρόνια εκείνα! Το σημείο όπου λειτουργούσε ο «Ορφέας» αυτή τη στιγμή είναι ένα πολυσύχναστο σημείο του ευρύτερου αθηναϊκού κέντρου. Τότε ήταν η απόλυτη ερημιά. Οι θεατές ερχόντουσαν από του Μακρυγιάννη, το Παγκράτι, το Μπραχάμι, τους Τράχωνες. Πολλοί από αυτούς κατέφθαναν με τα γαϊδουράκια τους. Μια βραδιά, κάποιος απαιτούσε να μπει στο σινεμά με τον γάιδαρο. Αρνείτο πεισματικά να τον αφήσει απ’ έξω, γιατί φοβόταν πως θα του τον κλέψουν! Έτσι λοιπόν ο κυρ – Ορφέας δημιούργησε το πρώτο και μοναδικό κινηματογραφικό πάρκινγκ γαϊδάρων στον κόσμο! Ο «Ορφέας» είχε μεγάλο κοινό. Τα Σαββατοκύριακα έκοβε τουλάχιστον 8000 εισιτήρια! Και παρ’ ότι θερινός κινηματογράφος, άρχιζε τις προβολές του ανήμερα το Πάσχα και έκλεινε μετά τα Χριστούγεννα! Με κρύο, με βροχή με χιόνι! Κάποτε στις 26 Δεκεμβρίου, ο καλοκαιρινός «Ορφέας» είχε κόψει 2500 εισιτήρια! Του έκαναν και μήνυση, γιατί έπαιζε «εκτός θερινής σεζόν». Ο μυθικός αιθουσάρχης πήγε στο δικαστήριο χωρίς δικηγόρο. Στην αυστηρή επίπληξη του προέδρου ότι δεν σκέφτεται τον κόσμο που κρυώνει και βρέχεται, απάντησε αφοπλιστικά: «Μα και στα γήπεδα που πάνε κάθε Κυριακή, κρυώνουν και βρέχονται. Και κάθονται και στο τσιμέντο. Εγώ τους έχω σε καρέκλα. Κι αν βρέξει, χρησιμοποιούν για ομπρέλα καρέκλες από δίπλα τους!». Ο κατηγορούμενος αθωώθηκε πανηγυρικά! Χαρές και λύπες γεύτηκε στον «Ορφέα» ο Λευτέρης Σκλάβος. Την ημέρα που τα γερμανικά στρατεύματα αποχωρούν από την Αθήνα, ένας μοτοσικλετιστής ως εμπροσθοφυλακή, ανεβαίνει τη Βουλιαγμένης. Στην Καλλιρρόης, στο εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, κάποιοι αντάρτες πυροβολούν και τον αφήνουν πληγωμένο στους θάμνους. Περνώντας η κύρια δύναμη των Γερμανών τον βρίσκει. Σε αντίποινα καίνε όλα τα σπίτια από τη Δάφνη έως του Μακρυγιάννη. Βγάζουν τον κόσμο από τα σπίτια του και τους εκτελούν επί τόπου. Μπροστά στον «Ορφέα» εκτελούν τον αδελφό και την αδελφή του Λευτέρη μαζί με τον θυρωρό του κινηματογράφου. Μεταπολεμικά ο ιστορικός κινηματογράφος συνέχισε την θριαμβευτική του πορεία. Ο Λευτέρης Σκλάβος, σε όλη του τη διαδρομή, δημιούργησε και άλλους δεκαπέντε περίπου κινηματογράφους. Δημιούργησε και ένα από τα πρώτα σινέ – τέχνης, το «Σινέ Επτά» και μάλιστα εκτός κέντρου, τη δεκαετία του ’60. Σπουδαία ήταν και η προσφορά του στη διάσωση των μεγάλων ζωγραφισμένων στο χέρι κινηματογραφικών αφισών που λειτουργούσαν ως ταμπέλες. Ενώ οι άλλοι τις πέταγαν ή τις έκαιγαν, αυτός δημιούργησε ένα ζηλευτό αρχείο. Το 1987, το υπουργείο Πολιτισμού επί Μελίνας Μερκούρη ανακηρύσσει τον «Ορφέα» ως διατηρητέο. Το 1994 απαλλοτριώνει το οικόπεδο ο Δήμος Αθηναίων επί Έβερτ, και το 1994 επί Λ. Κουρή, θεμελιώνεται Πολιτιστικό Κέντρο και κινηματογράφος «Ορφέας», που όμως δεν λειτούργησαν ποτέ. Ο «Ορφέας» μεταφέρθηκε ως θερινός στη Σαρωνίδα το 1996 από τον γιό του, τον σκηνοθέτη Πολ Σκλάβο και λειτουργεί ακόμα. Ο κυρ – Ορφέας καμάρωνε μέχρι το τέλος της ζωής του για το δημιούργημά του, που ξεκίνησε από τον πασατέμπο και από την καμπίνα προβολής του νέου στεκιού του πια, αναπολούσε τη γεμάτη τρικυμίες και μπουνάτσες υπέροχη κινηματογραφική ζωή του.
_____________________________________________________
Για την ιστορία του Λευτέρη Σκλάβου και του ΟΡΦΕΑ μπορείτε επίσης να διαβάσετε «Το λουρί» του Νίκου Θεοδοσίου (από την ανέκδοτη συλλογή «Ο Θεόφιλος δεν πρόλαβε την κοντραμπάντα»).
Ριρίκα ή Γειτονιά ή Σινέ Δάφνη
θερινός επί της οδού Ηλία Ηλιού & Λεωφ. Ηλιουπόλεως (πρώην Βασ. Γεωργίου Β). Λειτουργεί από το 1960 και για μικρό χρονικό διάστημα είχε ονομαστεί ΓΕΙΤΟΝΙΑ και ΡΙΡΙΚΑ.
Tο «σινέ Ριρίκα» έφερε το όνομα της ηθοποιού του Άρματος Θέσπιδος (κινούμενο Θέατρο που ιδρύθηκε από το Εθνικό Θέατρο επί γενικής διευθύνσεως του Κωστή Μπαστιά (Σεπτ. 1937) Ριρής Γρηγορέα, κόρης του ιδιοκτήτη Κ. Γρηγορέα.
Σήμερα λειτουργεί ως δημοτικός θερινός κινηματογράφος, ενώ από το 1996 στον ίδιο χώρο στεγάζεται και το Δημοτικό θέατρο Δάφνης «Φάνης Χηνάς» που λειτουργεί το χειμώνα.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Μήνυμα Φόρμας Σχολίων